Firmalar için âdeta kimlik olan marka, pazarlama stratejisinin önemli bir ayağını oluşturur. Markalaşma sürecinde atılan adımlar, işletmelerin tüketicilerde yarattığı izlenim üzerinde etkili bir rol oynar. Süreci belirli bir strateji çerçevesinde yürütmek ise marka yönetimiyle mümkün olur. Reklam ve pazarlama gibi tüm çalışmalar, bu yönetimin bir parçasıdır. Etkili bir marka yönetimiyle işletmenizin müşteriler için bilinir ve tercih edilir hâle gelmesini sağlayabilirsiniz.
Marka Yönetimi Nedir?
Marka, işletmenin ürün ve hizmetlerini diğerlerinden ayırmaya yarayan harfler, rakamlar ya da semboller bütünü olarak tanımlanır. Tek başına değerlendirildiğinde sadece bir isim olarak algılanabilen bu kavram, firmaların ilerleyen dönemdeki başarısında önemli rol oynar. Ancak bu başarıya ulaşmanın yolu, sürecin etkili bir şekilde yürütülmesinden geçer. Marka yönetimi, söz konusu çalışmalara yön veren hedefleri ve stratejileri kapsar. Bütünleşik pazarlama teknikleriyle mevcut reklam ve tanıtım olanaklarını etkili bir şekilde kullanma olanağı tanır. Ayrıca bu süreç, marka imajını yükselterek işletmelerin sadık müşteriler kazanmasına olanak tanır.
Son derece kapsamlı bir süreci ifade eden marka yönetimine müşteri iletişimi ve PR çalışmaları gibi pazarlamanın temel aşamaları da dâhildir. Öte yandan dijitalleşen dünyayla birlikte söz konusu alanlarda atılan adımlar da değişiklik göstermiştir. Artık marka yönetiminin kayda değer bir bölümünün sosyal medya ve diğer online mecralar aracılığıyla gerçekleştirildiği görülür. Geleneksel medyanın yanı sıra dijital kanallar üzerinden yürütülen çalışmalarla markanın geniş bir kitleye hitap etmesi ve daha fazla tanınması mümkün hâle gelir.
Marka Yönetimi Nasıl Yapılır?
Marka bilinirliğini artırmak isteyen işletmelerin öncelikle bir strateji belirlemesi gerekir. Stratejik yönetim, işletmelere marka değerini daha yukarıya taşıma ve koruma gibi avantajlar sağlar. Ayrıca markanın performansını kısa ve uzun vadeli olarak yükseltmesine imkân verir. Etkili bir marka yönetimi için izlenmesi gereken adımlar ise şunlardır:
- İmaj Oluşturma: Hedef kitlenizin markanız hakkındaki izlenimini yönlendirebilirsiniz. Bunun için markanızı konumlandırırken yapacağınız çalışmalarda doğru mesajları vermeniz mühimdir. Markanızın diğerlerinden ayrılan yönlerini tespit ederek dikkat çekici ve akılda kalıcı bir imaj oluşturabilirsiniz.
- Pazarlama: Markalar ve tüketiciler arasındaki iletişimi güçlendiren çalışmalar pazarlama başlığının altına girer. Bu çalışmalarda ürünlerin yanı sıra markanın vermiş olduğu mesaj da ön plana çıkarılır. Böylece müşterilerin markayla bağ kurması ve ürünlere talep göstermesi sağlanır.
- Analiz: Pazarlama tekniklerinin markaya hangi oranda katkı sağladığını belirlemek, göz ardı edilmemesi gereken bir adımdır. Bu noktada pazarlama faaliyetleri sonucunda elde edilen rakamları incelemek yararlı olabilir. Ayrıca rakiplerinizle yapacağınız karşılaştırmalar da markanızın performansını gösterir.
- Değer İnşası: Marka yönetimine dair çalışmaların önemli bir bölümü geleceğe yönelik olarak gerçekleştirilir. Burada yerelden globale uzanan başarılı bir markalaşma süreci hedeflenir. Bu nedenle değerleri oluşturmaya yönelik her bir aşamanın uzun vadeli olarak özenle planlanması gerekir.
Marka varlığı sürdürmenin yolu ise işletmelerin daima güncel kalmasından geçer. Marka yönetimini sürekli işleyen ve kimi zaman bakım gerektiren bir çark olarak düşünmek mümkündür. Tüketicilerin hızla değişen beklentileri ve pazarlama alanındaki gelişmelerle birlikte bu sürecin de yeniden düzenlenmesi gerekir. Bu sayede markanızın hedef kitlenizin değişen isteklerine cevap vermesi mümkün hâle gelir.
İşletmeler İçin Marka Yönetiminin Önemi Nedir?
Dijital dünyadaki gelişmelerle birlikte pazardaki rekabet de önemli ölçüde artmıştır. Bununla birlikte marka yönetiminin önemi de daha belirgin hâle geldi. Çok sayıda işletmenin yer aldığı pazarlarda markanızın rakiplerinden ayrılması için bu yönetimin özenle gerçekleştirilmesi gerekir. Müşterilerin dikkatini ürün ya da hizmetlerinizin farklı yönlerine çekerek markanızı lider konuma ulaştırabilirsiniz. Marka yönetiminin diğer önemli yönleri ise şöyledir:
- Tüketicilerle marka arasındaki bağı güçlendirir. Müşterilerinizin markanıza olan sadakatini artırdığı için yeni çıkan ürünlerinizin yüksek talep görmesini sağlar.
- Pazarlama çalışmalarına uzun soluklu bir nitelik kazandırır. Hedef belirleme şansı verdiği için markanın bugününe ve geleceğine farklı perspektiflerden bakabilmeyi mümkün kılar.
- Markalaşmada elde edilen başarı, bu çalışmaların yeterli olduğu anlamına gelmez. Bu alandaki faaliyetlerin sürekli geliştirilmesi ve yenilenmesi gerekir. Stratejik yönetimle marka değerini korumak için atılması gereken adımlar tespit edilir.
- Marka yönetimi, sürece dair tüm aşamaları bütünlüklü bir yaklaşımla yürütmenize olanak tanır.
Başarılı bir marka yönetimiyle işletmelerin uluslararası pazarlara giriş yapması da kolaylaşır. Yerel pazarlarda tercih edilen markalar, yurt dışına açılma süreçlerinde önemli bir fırsat elde eder. Markanızın global hâle gelmesi ise prestij kazanma ve ciroyu artırma gibi pek çok avantajı beraberinde getirir.
Doğru Yapılmış Bir Marka Yönetiminin Sağlayacağı Avantajlar Nelerdir?
Marka yönetimine gereken özen ve istikrarı gösteren işletmeleri bekleyen pek çok fırsat bulunur. Bunlardan biri, markanızı kurarken hedeflediğiniz kitleye tam anlamıyla ulaşmak olabilir. Ürünler ya da hizmetler benzer özellikleri taşıyan tüketicilere yönelik hazırlanır. Bu kitleye erişim de etkili reklam ve tanıtım çalışmalarıyla mümkün olur. Doğru yapılmış bir marka yönetimiyle söz konusu adımların her birinden başarılı sonuçlar elde edilir. Marka yönetiminin işletmelere sağladığı diğer avantajları aşağıda görebilirsiniz:
- Güven Kazanma: Markalaşma sürecinde başarılı olduğunuzda müşterilerin işletmenize olan güveni yükselir. Böylece rakiplerinizin arasından sıyrılmanız mümkün olur. Bununla birlikte pazar payınız ve kazancınız da artar.
- İşletme İçi Başarı: Marka yönetiminin işletme içi kültüre ve çalışmalara da olumlu bir katkısı bulunur. Personellerinizin portföyünde markanızın saygın imajı göze çarpar. Ayrıca işletmeniz yetkin çalışanlar tarafından tercih edilir hâle gelir.
- Yeni Müşterilere Ulaşma: Sosyal medya platformlarında tüketiciler, deneyip memnun kaldıkları markaları başka kullanıcılara önerir. Bunun sonucunda marka bilinirliği de önemli ölçüde artar. Söz konusu mecralardaki marka yönetimi faaliyetleriyle yeni müşterilere ulaşılır.
- Kârlı Ortaklıklar Kurma: Markanıza olan talep arttığında bir network avantajı da elde edersiniz. Buna bağlı olarak pazardaki diğer markaların dikkatini çekmeniz son derece muhtemeldir. Kârlı iş birlikleri yaparak kazancınızı artırma şansı bulabilirsiniz.
Marka yönetiminin avantajları arasında maliyet kontrolü sağlaması da yer alır. İşletmeler markalaşma çalışmalarını farklı etkenleri göz önünde bulundurarak belirlediği bütçe dâhilinde gerçekleştirir. Stratejik yönetim metodlarıyla söz konusu bütçeyi en etkili ve verimli şekilde kullanmak mümkün olur. Ayrıca süreç içerisinde oluşması muhtemel beklenmeyen masraflara karşı da önlem alınır.
Marka Yönetim Aşamaları Nelerdir?
Marka yönetimi aşamalarının belirli bir plan çerçevesinde yürütülmesi gerekir. Bu süreci bir piramidi en temelinden zirvesine kadar inşa etmek olarak düşünebilirsiniz. Sağlam bir temel oluşturduğunuzda yani markanızı doğru konumlandırdığınızda geriye kalan aşamalar da daha kolay hâle gelir. Ardından gerçekleştireceğiniz satış ve pazarlama gibi tüm faaliyetler de bu temele göre şekillenir. Markaya yön veren ve süreklilik kazandıran çalışmalarla da süreçten istediğiniz başarıyı elde edebilirsiniz.
Marka Konumlandırma ve Değerlerin Oluşturulması
Her markayı diğerlerinden ayıran ve ön plana çıkaran tarafları bulunur. Bu nitelikler aynı zamanda markanın pazarda nereye konumlandırılacağına da ışık tutar. Marka konumlandırması sırasında bu alandaki talebi ve beklentileri dikkate alabilirsiniz. Örneğin; tüketicilere işlevsellik ve uzun ömürlü kullanım vadeden bir marka, bu beklentilere sahip olan müşterilerin dikkatini çekecektir. Bu noktada tüketicilerin eğilimlerini göz önünde bulundurmak, rakiplerin faaliyetlerini incelemek ve çok yönlü pazar araştırması yapmak sizin için yol gösterici olabilir.
Marka değerinin oluşturulması ise ürünlerinizin hak ettiği ilgiyi görebilmesi noktasında önemlidir. Kimi zaman tüm detayları özenle düşünülen ve yoğun pazarlama çalışmalarıyla tanıtılan ürünlerde istenilen talep rakamlarına ulaşılmaz. Bunun temelinde markanın değer inşasını yeterince yapmaması yatar. Markanızın avantajlı yönlerine vurgu yapan pazarlama teknikleriyle bu sorunun önüne geçmeniz mümkün olur.
Marka Bilinirliği Oluşturma
İşletmelerin öncelikli hedeflerinden biri, markanın mümkün olan en kısa sürede hedef kitle tarafından tanınır hâle gelmesidir. Markanızın bilinirliği arttığında daha çok müşteri tarafından tercih edilirsiniz. Buna bağlı olarak ürünlerinize olan talep ve kazancınız da kayda değer bir şekilde artar. Dijital olanakların bir hayli çoğalmasına paralel olarak marka bilinirliği oluşturmak için uygulayabileceğiniz yöntemler de artmıştır. Bu amaç doğrultusunda başvurabileceğiniz yollardan bazıları şunlardır:
- Dijital kanallarda dikkat çekici ve akılda kalıcı kampanyalar düzenlemek
- Markanıza ait sosyal medya hesaplarında düzenli ve kaliteli içerikler paylaşmak
- Markanızın dijital ortamdaki faaliyetlerini profesyonel bir web sitesi aracılığıyla yürütmek
- SEO çalışmalarına önem vererek web sitenizin arama motorunda ilk sıralara yükselmesini sağlamak
Marka bilinirliği oluştururken tercih edebileceğiniz bir diğer yöntem de remarketing çalışmalarıdır. Eski müşterileriniz zamanla başka markaların ürünlerine yönelebilir. Bu noktada söz konusu tüketicilere markanızı hatırlatmanız yararlı olur. E-posta ve SMS gibi iletişim yolları aracılığıyla müşterilerinizin ilgisini çekebilir, markanıza yeniden talep göstermelerini sağlayabilirsiniz.
Marka Performansını Ölçme ve Takip Etme
Firmalar, finansal tabloları aracılığıyla geçmiş dönemlerin rakamlarını analiz eder ve geleceğe dair ekonomik stratejiler belirler. Markanın performansını değerlendirirken de benzer yöntemlerden faydalanılır. Ancak finansal ölçümlerde daha çok sayısal verilerden hareket edilirken markaların başarısında müşterilerin olumlu geri dönüşleri ve markayı başkalarına tavsiye etme eğilimleri gibi hususlar ön plana çıkar. Buradan hareketle tüketicilerin markaya yönelik olumlu bakış açısının yüksek performansın temel kriterlerinden biri olduğunu söylemek mümkündür.
Markanın performansını ölçen bazı sayısal veriler de bulunur. İşletmenize ait web sitesinin ve sosyal medya hesaplarının aldığı trafik bunlar arasındadır. Ayrıca reklam ve tanıtım süreçlerinin ardından elde edilen kazançlar da başarının bir göstergesidir. Markanıza dair rakamları düzenli olarak takip ve analiz ederek performansınızı önemli ölçüde artırabilirsiniz.
Marka İmajını Korumak
İşletme faaliyetlerini sürdürdüğü takdirde marka yönetimine dair çalışmalar da devam eder. Bu sebepten ötürü söz konusu çalışmaların bir süreci ifade ettiğini söylemek mümkün olur. Marka imajını oluşturmak kadar bu kimliği korumak da önemlidir. Pazara yeni markaların dâhil olması ve rekabetin her geçen gün güçleşmesi, bu durumu daha kritik bir hâle getirir. Reklam, tanıtım ve diğer çalışmalarda markanızın profesyonel yaklaşımını yansıtmanız gerekir. Böylece müşterilerinizin işletmenize dair izlenimlerini korumanız da mümkün olur.
Uzun Vadeli Düşünerek Marka Varlığını Sürdürmek
Marka yönetimine dair verilen kararlarda uzun vadeli bir bakış açısına sahip olmanız önerilir. İşletmeler, bu sürecin sonunda markalarını mevcut konumlarından daha yüksek bir seviyeye taşımayı hedefler. Bu amaç doğrultusunda hem yerel hem de küresel pazarlarda var olabilmek adına çalışmalar yürütülür. Global Me aracılığıyla markanızın faaliyetlerini ülke sınırlarının dışına taşımaya yarayan uzun vadeli adımları atabilirsiniz.
Uzun vadeli yaklaşım, markanızın ileride karşılaşabileceği sorunlara karşı hazırlıklı olmasını da sağlar. Süreç içerisinde maliyet sıkıntıları ve hesaba katılmayan aksilikler meydana gelebilir. İleriye dönük planlar yaparken yaşanması muhtemel sorunlar da tespit edilir. Ardından bu problemlere yönelik önlemler alınır. Böylece markanızın varlığını sürdürmeniz de mümkün hâle gelir.
